گردآورنده و برگردان: ندا اسدی
یوگا قدمتی چند هزارساله دارد و گفته میشود از زمان پیدایش بشر، آموزه‌های یوگا به شکل‌های مختلف وجود داشته و سه هزار سال پیش توسط پاتانجلی؛ دانشمند هندی به‌صورت تمریناتی مدون و مشخص شکل‌گرفته که تا به امروز هم ادامه داشته و علاقه‌مندان بی‌شماری در سراسر جهان همه‌روزه از تمرینات آن بهره‌مند می‌شوند. اساتید متعددی از هزاران سال پیش به این‌سو، این روش باستانی را به نسل‌های بعدی خود انتقال دادند تا ریشۀ این درخت کهن استحکام یافته، شاخ و برگ‌هایش هر چه بیشتر پرورش یابد. حدوداً از 5 دهه قبل به این‌سو هم اساتیدی بر آن شدند تا تغییراتی در انجام تمرینات یوگا به وجود آورند و بخش‌هایی از آن را به نحو دیگری انجام دهند و درواقع سبک جدیدی از یوگا را ابداع کنند.
خوانندگان محترم که از ابتدای انتشار مجلۀ دانش یوگا تاکنون مطالب مجله را پیگیری می‌کنند با شرح تعدادی از شناخته‌شده‌ترین سبک‌های یوگای جهان که طی سال‌های گذشته در مجله چاپ‌شده است به شرح زیر آشنا شده‌اند.
• در شمارۀ 1 مجله (شهریور و مهرماه 1381) تمرینات یوگا به روش شیواناندا توسط مدیرمسئول شرح داده شد.
• در شمارۀ 2 (آبان و آذرماه 1381)، گفتگویی با خانم‌ها بهناز وحدتی، پونه رهنما، لیلی خردمند و هاله نیک افشان در دفتر مجله داشتیم و هرکدام در خصوص یکی از چهار سبک یوگا شامل آینگار، شیواناندا، اینتگرال یوگا و یوگای بیهار مطالبی را مطرح کردند.
• در مجلۀ شمارۀ 2 (آبان و آذرماه 1381) سبک اینتگرال یوگا
• در مجلۀ شمارۀ 3 (دی و بهمن‌ماه 1381) و شمارۀ 4 (اسفند و فروردین‌ماه 1382) سبک یوگای بیهار نوشتۀ خانم هاله نیک افشان
• در شمارۀ 5 (خرداد و تیرماه 1382) و 6 (مرداد و شهریورماه 1382) سبک یوگای آینگار توسط آقای همایون حاتم و خانم بهناز وحدتی.
• در شمارۀ 7 (آبان و آذرماه 1382) و 8 (بهمن و اسفندماه 1382) سیدا یوگا، نوشتۀ دکتر حمیدرضا جعفری و دکتر شیرین نبوی نژاد.
• در شمارۀ 9 (خرداد و تیرماه 1383) خلاصه‌ای از آشنایی با سبک‌های مختلف یوگا
• در شمارۀ 24 (اردیبهشت و خردادماه 1386) و 25 (تیر و مردادماه 1386) یوگای آینگار
• در شمارۀ 36 (فروردین و اردیبهشت‌ماه 1388) سبک یوگای کالی ری.
• در شمارۀ 50 (مرداد و شهریورماه 1390) خلاصه‌ای از سبک‌های معروف یوگا در جهان
• در شمارۀ 51 (مهر و آبان ماه 1392) سبک یوگای آنتی گراویتی
• در شمارۀ 61 (خرداد و تیرماه 1392) سبک یین یوگا
• در شمارۀ 62 (مرداد و شهریورماه 1392) سبک کندالینی یوگا
• در شمارۀ 65 (بهمن اسفندماه 1392) آشنایی با سبک ypt (یوگا، پیلاتس، تای‌چی)
• در شمارۀ 76 (بهمن‌ماه 1393) یوگای قدرتی برای درمان جسم.
اکنون بنا داریم در چند شمارۀ آینده به برخی از سبک‌های یوگا که تاکنون شرح نداده‌ایم، بپردازیم. به این امید که خوانندگان محترم بیشتر از پیش با سبکها، روش‌ها و تکنیک‌های یوگا آشنا شوند.
1-آناندا يوگا
مبتکر این سبک جي دونالد والترز ؛ ملقب به سوامي کرياناندا می‌باشد. کلاسهای آناندا یوگا بر روی وضعیتهای ملایم یوگا به‌منظور بالا بردن انرژی تا مغز و آماده‌سازی بدن برای مدیتیشن تأکید دارد. تمرکز در کلاس‌ها بر روی تنفس کنترل‌شده و توازن بدن است.
2-آنوسارا یوگا
جان فرند مبدع این سبک از یوگا است. در اين سبک از يوگا به توانایی‌ها و محدودیت‌های هر فرد احترام گذاشته میشود. وضعیتها چالش‌برانگیز است، اما پیام واقعی آنوسارا؛ باز کردن قلب و ارتباط با خداوند می‌باشد. تمرکز آنوسارا یوگا بر روی هماهنگي بيروني و دروني بدن بوده و تمرينات آن بر اساس فعالیت‌های قلبي است؛ بدين معني که در حين يادگيري، بر روی عقايدي که بر خوبي و الطاف موجود در انسان‌ها تأکید دارد، نیز کار میشود و اين امر باعث باز شدن قلب و عروق و ايجاد توازن انرژي در انجام آساناها می‌گردد. در این سبک از یوگا به‌جای اینکه پرتوجویان تلاش کنند تا وضعیتها را به‌طور دقیق انجام دهد، هرکس بنا به ظرفیت و توانایی خود در وضعیت قرار می‌گیرد.
3-آشتانگا یوگا
مبدع سبک آشتانگا یوگا، شري کريشنا پاتابي جويس است. اين سبک براي کساني که تمرينات جسمي سخت و سنگين انجام میدهند و به دنبال روشي براي تقويت عروق خود هستند، مناسب بوده و ازجمله تمرينات يوگاي کامل و سالم محسوب میشود و براي پرتوجویان مبتدي مناسب نيست.
این سبک یوگا نیازمند هماهنگی بین تنفس و توالی‌های پیوسته و پیشرفته است که حرارت شدیدی در داخل بدن ایجاد کرده و درنتیجه تعریق تصفیه‌کننده‌ای که ماهیچه‌ها و ارگان‌های مختلف بدن را سم‌زدایی می‌کند، در پی خواهد داشت. نتیجۀ آن گردش خون بهتر، انعطاف‌پذیری، استقامت بدنی، بدنی سبک قوی و درعین‌حال ذهنی آرام می‌باشد.
4-بیکرام یوگا
مبدع این سبک، بيکرام چودهِري است. بیکرام یوگا تمرین جامعی است که تمام جوانب تناسب‌اندام را ازجمله قدرت عضلانی، استقامت عضلانی، انعطاف‌پذیری قلبی و عروقی و کاهش وزن را در برمی‌گیرد.
اين سبک مجموعه‌ای از حرکات يوگاست که در اتاقي با دماي حدود 105 درجۀ فارنهایت و رطوبت هوای حدود 40 درصد انجام میشود. انجام دادن تمرينات يوگا در اين دما منجر به تعريق و افزايش دماي بدن و درنتیجه انعطاف‌پذیری بيشتر بدن میشود.
5-هاتا یوگا
هاتا یوگا یا یوگای حركتی، تمرین جسمانی یوگا است. هاتا یوگا متداول‌ترین روش یوگا بوده و در كشور‌های غربی طرفداران زیادی دارد. در این شاخه از یوگا، از حركات بدنی یا آسانا، تكنیك‌های تنفسی یا پرانایاما و مدیتیشن یا مراقبه استفاده میشود كه باعث می‌شوند سلامت فرد بهتر شده و به بُعد معنوی خود نزدیك‌تر شود.
در این بخش از حركات متعددی استفاده میشود. اگر به دنبال ذهنی آرام و جسمی سالم هستید، هاتا یوگا می‌تواند برایتان بسیار سودمند باشد.
6-اینتگرال یوگا
مبدع این سبک سوامي ساتچيداناندا است. در این سبک از یوگا تمرکز بر روی وضعیتها، تمرینات تنفسی، مدیتیشن، دعا و ذکر است.
7-ایشتا یوگا
مبدع این سبک، مانی فینگراست. ایشتا بر روی باز کردن کانال‌های انرژی در سرتاسر بدن با کمک وضعیتها، تجسم و مراقبه، متمرکز است.
8-آینگار یوگا
مبدع این سبک ب. ک. اس. آينگار است. در این سبک از ابزارهاي کمکي مانند بندهاي مخصوص، پتو، بلوک‌های چوبي، صندلي و آجر استفاده می‌کنند تا پرتوجوی مبتدی و سالخورده بتواند وضعیتها را به‌طور صحیح انجام دهد.
در اين سبک نسبت به سبک‌های ديگر، پرتوجو زمان طولانی‌تری را درحرکت می‌ماند، در یک وضعیت به‌آرامی حرکت کرده، به مدت یک دقیقه آن را حفظ کرده و سپس به مدت چند بار تنفس استراحت کرده و درنهایت وارد وضعیت کششی بعدی میشود. به دلیل اینکه سرعت در آینگار پایین بوده و به جزییات توجه شده و از ابزار استفاده میشود، اگر در حال بهبودی از یک آسیب‌دیدگی هستید، این سبک از یوگا برای شما
مناسب است.
9-جیواموکتی یوگا
سبک جیواموکتی یوگا؛ سبک اختصاصی‌ای است که در سال 1984 توسط دیوید لایف و شارون گانون به وجود آمد. جیواموکتی تمرینی معنوی، جسمی و اخلاقی است که از ترکیب هاتا یوگای شدید و سبک وینیاسا به وجود آمده و بر پنج اصل شاسترا (کتاب مقدس)، بهاکتی (ازخودگذشتگی)، آهیسما(عدم خشونت)، نادا (موسیقی) و دهیانا (مدیتیشن) مبتنی است. در این سبک بر روی طرفداری از حقوق حیوانات، گیاهخواری، دفاع از محیط‌زیست، فعالیت‌های اجتماعی نیز تأکید میشود.
10-کالی رِی تری یوگا
سبکی از یوگا است که توسط کالی ریدر سال 1980 ابداع گردید. این سبک، مجموعه‌ای از حرکات روان و رقص مانند است و تمرینات شامل پرانایاما و مدیتیشن نیز می‌گردد. کالی ری مرکز تری یوگا را در سانتا کروز کالیفرنیا اداره می‌کند.
11-کریپالو یوگا
کریپالو، یوگای آگاهی و هوشیاری است. پایه‌گذار این سبکِ یوگا، آمریت دسایاست. این تمرین آرام و درون‌نگرانه که به حفظ وضعیتها توسط پرتوجو تأکید دارد، گرفتگی‌های احساسی و معنوی را از بین می‌برد.
توازن دقیق و تلاش هدفمند در این سبک مهم نیست. در کریپالو یوگا مراحلی وجود دارد. مرحلۀ اول تمرکزش بر روی آموختن وضعیتها و کشف توانایی‌های بدن است. مرحلۀ دوم شامل حفظ وضعیتها برای مدت طولانی‌تر، افزایش تمرکز و آگاهی درونی است. مرحلۀ سوم همچون یک مدیتیشن در حرکت است که در آن حرکت از یک وضعیت به وضعیت دیگر به‌صورت ناخودآگاه و خودبه‌خودی انجام میشود.
۱۲-کندالینی یوگا
بیان گذار این سبک یوگی بهاجان است. این سبک از یوگا شامل آساناهایی برای گرم کردن بدن، انعطاف ستون مهرهه ها و تمرینات تنفسی، ذکرگویی و مراقبه باهدف بیدار کردن انرژی کندالینی و هدایت آن در طول ستون فقرات از طریق چاکراهای بدن است. تمرکز تمرینات بر روی بیدارسازی انرژی از انتهای ستون فقرات و هدایت آن انرژی به سمت بالا است.
۱۳-یوگای قدرتی
یوگای قدرتی، یوگا با کمک نیروی عضلانی است. سبکی ترکیبی از حرکات کششی، تنفس مراقبه ای و تمرینات قدرتی است.
یوگای قدرتی یک گام از آشتانگا یوگا فراتر می گذارد. بسیاری از وضعیت ها شبیه ورزش های بدون ابزار همچون ایستادن بر روی دست، لمس انگشت پا، خم به طرفین است، اما کلید اصلی یوگای قدرتی، تعریق و قدرت عضله سازی است. به جای توقف بین وضعیت ها بدان گونه که در یوگای سنتی می بینیم، هر حرکت به حرکت بعدی متصل است و شبیه به یک تمرین شدید هوازی است.
۱۴-یوگای ترمیمی
یوگای ترمیمی، سبکی از یوگا است که اگر به دنبال دستیابی به آرامش جسمی، روانی و عاطفی هستید، برای شما مناسب است.
با استفاده از ابزار در این سبک از یوگا، شما در حفظ تعادل خود راحت بوده و در عین حال بدن خود را ریلکس و تحریک خواهید نمود. توالی وضعیتهای یوگای ترمیمی برای تمام بدن مناسب هستند و برخی، قسمت خاصی از بدن همچون ریه و يا قلب را مورد هدف قرار میدهند. یوگای ترمیمی به درمان بی خوابی، افسردگی، بهبود آسیب دیدگی، فیبرومیالژیا و استرس کمک می کند. در کلاسهای یوگای ترمیمی، شما مدت زمانی را با دراز کشیدن بر روی آجر یوگا، پتو، کوسن می گذرانید و به ماهیچه های خود اجازه میدهید تا ریلکس شوند.
۱۵-یوگای شیواناندا
این سبک از یوگا بر پنج اصل آساناهای کلاسیک، تنفس صحیح، آرامش و رهاسازی عمیق، حفظ رژیم غذایی گیاه خواری، مثبت اندیشی و مراقبه بنا نهاده شده است. در کلاس های شیواناندا در ابتدا تمرینات تنفسی و سپس دوازده بار حرکت سلام بر خورشید انجام میشود. انجام وضعیتها در آرامش و آگاهی کامل، با توجه به ریتم تنفسی صورت می پذیرد.
۱۶-سواروپا یوگا
این سبک از یوگا توسط راما برچ ابداع گردیده و برای پرتوجویان مبتدی بسیار مناسب است. در این سبک بیشترین تأکید بر باز شدن و انعطاف پذیری بیشتر ستون مهره ها است. سواروپا یوگا، درمان کننده و تغییردهنده است.
۱۷-وینی یوگا
تمرینی بسیار فردی است که در آن یوگی ها می آموزند چگونه وضعیت ها و اهداف خود را با توجه به توانایی و نیازهای خاص خود انتخاب کنند. این سبک بیشتر برای افرادی که صدمه دیده اند یا عمل جراحی کرده اند و در حال بهبود می باشند، مناسب است. هر فرد بر اساس نیازها و توانایی های فردی خود می تواند تمرینات خود را تعدیل و تغییر دهد. تمرکز در تمرینات بر روی حرکات کششی است. قبل از حرکات کششی بدن گرم میشود و همین امر احتمال آسیب دیدگی را پایین می آورد.
۱۸-وینی آسام
در این سبک تمرکز بر روی تنفس و حرکت است و از لحاظ ساختاری، فعال ترین سبک یوگا است. این سبک با کریشناماچاریا آغاز و سپس توسط پاتابی جویس" ادامه پیدا کرد. در وینیاسا، برای کاهش فشار بر مفاصل زانو در زمان اجرای حرکات ایستاده، این مفاصل کمی خم و رها نگه داشته می شوند.
۱۹-یوگا لوتوس سفید
این سبک توسط گانگا وایت ابداع شده است. این سبک ترکیبی از تمرینات تنفسی و مدیتیشن است و سبک تعدیل شده ای از آشتانگا یوگا است.
۲۰-بین یوگا
پین یوگا تمرین یوگای آهسته و مراقبه ای می باشد. تمرکز پین بر روی تداوم ارتباط بافت هاست و مکمل یوگای یانگ است. وضعیت های پین پویا نیستند؛ بدین صورت که شما باید ماهیچه های خود را ریلکس کنید و اجازه دهید تا نیروی جاذبه زمین کار خود را بکند. این سبک از یوگا بسیار آرام و کند است؛ به طوری که هر وضعیت و آسانا به مدت پنج دقیقه حفظ می شود. پاول زینک ۱۳ مبدع این سبک از یوگا است.
۲۱- تانترا یوگا
تانترا یوگا از مراسم تشریفاتی استفاده می کند، هدف از این روش، درک اموری است که ما به طور روزمره با آنها سروکار داریم. تانترا یوگی ها باید صفاتی نظیر خلوص نیت، انسانیت، فداکاری و از خودگذشتگی نسبت به استادشان، عشق به هستی و صداقت درباره چیزهای دیگر داشته باشند.
سپاس فراوان برای این اطلاعات جامع و عالی خیلی از سبکها برام روشن شد
با سپاس از شما