علم فنگ‌شويی برای زندگی های امروزی چه پيامی دارد؟
آنچه امروزه در محافل عمومي از فنگ‌شويي صحبت مي‌شود، انگيزه‌اي بود تا خلاصه‌اي از كتاب بسيار مفيد خانم جينا لازنبي را به همراه تجربۀ خود از تدريس كارگاه‌هاي هنر پالايش مكان، در سري مقاله‌هاي حاضر ارائه دهم. خانم جينا لازنبي؛ نويسندۀ كتاب «فنگ‌شويي: روشي متعادل در طراحي داخلي»، از افراد متبحر در اين زمينه است و در كتاب خود سعي كرده مطالب علمي اين رشته را از سنت‌هاي فرهنگ چيني متمايز كند و آنچه را كه براي زندگي امروزي كاربرد دارد، مطرح كرده است. مروري بر عمدۀ مطالب كتاب وي، پاسخی برای بسياري از پرسش‌هاي خوانندگان عزيز می‌باشد.
خانم جينا لازنبي، مؤسس اولين مركز تخصصي فنگ‌شويي است. وي اولين انجمن فنگ‌شويي را در سال 1994 تأسيس نموده و براي كسب دانش كهن چينيان باستان، 7 سال نزد ويليام سپير به تحصيل پرداخته است. ويليام سپير نويسندۀ كتاب پرفروش «فنگ‌شويي آسان مي‌كند» در مقدمه‌اي كه بر اين كتاب نوشته، مي‌گويد: در زندگي‌هاي امروزي با شنيدن خبرهاي متشنج، آلودگي‌هاي صوتي و تصويري و همين‌طور خطرهايي كه براي سلامت انسان‌ها وجود دارد، مسائل مهمي مانند زيبايي، حقيقت و طبيعت به دست فراموشي سپرده‌شده؛ درواقع تنها مكان امني كه بتوانيم استراحت كنيم و آرامش يابيم خانه‌هایمان است كه دچار انباشتگي شده و تنها ويژگي كه ندارد، آرامش است.
از دست ندهید! فنگ شویی تعداد بامبو در جذب ثروت
هنر فنگ‌شويی از چه سخن می گويد؟
محيط زندگي ما بر جسم، روان و احساساتمان تأثير چشم‌گيري دارد. حضور در مكان‌هاي مختلف، حس‌هاي متفاوتي را در ما ايجاد مي‌كند. مقدار نوري كه در فضا وجود دارد، چه نور طبيعي كه از پنجره‌ها دريافت مي‌كنيم و چه نورهاي مصنوعي ساختۀ دست انسان امروزي، رنگ ديوارها، نوع مبلمان، سبك چيدمان و وجود گياهان طبيعي هرکدام بر تجربۀ ما از محيط زندگي‌مان تأثير دارد.
هنر فنگ‌شويي، مطالعۀ حركت انرژي است و چگونگي اين حركت در سبك‌هاي مختلف چيدمان بررسي مي‌شود. فيزيك کوانتوم تأكيد مي‌كند كه هر چيزي از انرژي تشکیل‌شده است و همۀ اشياء فارغ از جامد يا مايع بودنشان، سرشار از انرژي‌اند. فنگ شويي از جهان نامرئي صحبت مي‌كند، از چيزي كه به چشم نمي‌آيد.
تصور كنيد به مكاني وارد مي‌شويد كه پيش از شما، در آنجا بحثي صورت گرفته، سنگيني و گرفتگي فضا را کاملاً حس خواهيد كرد. امروزه دانشمندان حركت هر ذرۀ كوچكي از انرژي را موردمطالعه قرار مي‌دهند، طبيعي است كه چنين فضاهايي بر روح و روان ما اثرگذار خواهد بود.
فنگ‌شويي به ما كمك مي‌كند تا وضعيت خانه‌هايمان را بهبود بخشيم. جايي كه زندگي مي‌كنيم، گذشتۀ ما، افكار، رؤیاها و درون ما را به‌خوبی نشان مي‌دهد. اگر مي‌خواهيم زندگي خود را بهبود بخشيم، لازم است محيط خانۀ خود را به‌دقت بررسي كنيم. یک ضرب‌المثل چيني مي‌گويد: پيش از بهبود جهان پيرامون خود ابتدا سه بار درون خانۀ خود را به‌دقت بررسي كنيد.
هدف فنگ‌شويي، چيدمان داخلي در راستاي حركت انرژي است. حس يكپارچگي و تعادل در فضا به آرامش دروني منجر مي‌شود. انرژي نرم و روان در خانه، حس آرامش را منتقل مي‌كند؛ درحالی‌که خطوط صاف و تيز، حركت انرژي را كند كرده و جريان طبيعي انرژي دروني‌مان را منعكس نمي‌كند. به‌طور يقين حس اضطراب و آشفتگي زاييدۀ چنين فضايي است.
این‌که در حال حاضر چه اهدافي را در زندگي دنبال مي‌كنيم و يا در چه مقطع زماني از زندگي خود به سر مي‌بريم، بر چيدمان داخلي مکانمان تأثير بسزايي دارد.
علم فنگ‌شويی برای زندگی‌های امروزی چه پيامی دارد؟
خانۀ چهارم: باد و شانس‌های آينده
خانۀ باد به بركت زندگي نيز مرتبط است، اگرچه انرژي اين مكان در دنياي بيرون خود را به شكل پول نشان مي‌دهد، اما گاهي در قالب موهبت‌هاي زندگي‌مان نظير فرزندان، موقعيت‌ها و خلاقيت‌ها نمايان مي‌شود. عنصر بيروني اين ناحيه، درخت است، درختي منعطف كه در باد خم‌شده است. شايد به همين دليل است كه در ورودي هتل‌ها، گذاشتن چنين گياهان بلندي، حس فراواني را به ميهمانان القاء مي‌كند. به هر صورت رشد، بلوغ و حساسيت ما و جذب ايده‌ها را نشان مي‌دهد مانند دانه‌هايي كه براي تغيير و شكوفايي باد به همراه خود آورده است. هر حركتي كه منجر به جابه‌جايي هوا مي‌شود مانند پنكه و ... انرژي اين مكان را به همراه دارد.
ترجيح مي‌دهيم در اين ناحيه، توالت يا حمام واقع نشده باشد؛ چون انرژي غالب اين ناحيه ثروت است. همچنين با گذاشتن سطل آشغال و انباشتگي، انرژي اين ناحيه كاهش پیداکرده و به‌خصوص در توالت با زدن سيفون همۀ انرژي‌ها برده مي‌شود؛ اما براي رفع چنين مشكلاتي با گذاشتن گياهان بالارونده و سالم و يا حتي براي اتاق‌هاي کم‌نور گذاشتن عكس اين گياهان كمك زيادي مي‌كند. سنگ‌هاي كوچك گلخانه‌اي به‌عنوان لنگرگاه انرژي محسوب شده و ابزار تزييني خوبي به شمار مي‌رود. درپوش توالت را هميشه بسته نگهدارید و همچنين در حمام را ببنديد.
هنگامی‌که اين ناحيه در خانه حذف‌شده باشد، احتمال افزايش تصادفات و بدشانسي در زندگي فرد بالا مي‌رود. بازهم پيشنهاد ما درخت و گياهان سبزرنگ است.
براي بررسي انرژي اين مكان پرسش‌هاي زير را از خود بپرسيد:
1.آيا هم‌اکنون از زندگي خود خشنوديد؟ ميزان رضايت شما چقدر است؟
2.آيا خود را فردي خوش‌شانس يا بدشانس مي‌دانيد؟
3.آيا از زماني كه به اين خانه نقل‌مکان كرديد، قبوض پرداختي شما افزايش پیداکرده است؟
4.آيا پول كافي داريد يا خيلي زود از دست مي‌رود؟
در چین باستان برای ساختن و چیدمان منازل خود قوانینی وضع کرده اند که به مجموع این قوانین فنگ شویی می گویند.این قوانین امروزه همچنان در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و کاربرد زیادی دارد.
معنی لغوی و معنی مفهومی فنگ شویی
فنگ شویی روشی است برای معماری و چیدمان لوازم منزل یا محل کار. فنگ شویی بنابه تعبیری مفهمومی فلسفی دارد که هدفش هماهنگ کردن افراد با محیط زندگی شان است. فنگ به معنی باد و شویی به معنی آب می باشد. معنوی لغوی فنگ شویی "بادوآب" است. چینیان باستان، با د و آب را اجزاء اصلی پدید آورنده طبیعت و همچنین جهان ماوراء می دانسته اند. هدف فنگ شویی هماهنگ کردن زندگی با نیروهای طبیعی حیات و نیروهای نامرئی موجود در طبیعت است.
تاریخچه فنگ شویی
فنگ شویی هنر باستانی شرقی می باشد که خاستگاه آن آسیا و بالاخص کشور چین است ولی در فرهنگ ما ایرانیان نیز بیگانه نیست. مراسم خانه تکانی پیش از نوروز، دور ریختن وسایل کهنه، خریدن کوزه نو و شکستن کوزه کهنه در چهارشنبه آخرسال، و دادن سبزه عید در روزه سیزده فروردین به جوی آب روان، نشان از این اعتقادات کهن دارد. در شرق باستان همواره اعتقاد بر این بوده که قرار دادن وسایل در جای صحیح خود چه در منزل و چه در محیط کار، هماهنگی میان انسان و محیط پیرامونش ایجاد می کند که نتیجه اش جاری شدن انرژی های خوب و مثبت در زندگی و موفقیت و شادمانی بیشتر است. شاید برایتان اتفاق افتاده باشد که مثلا در منزل قبلیتان احساس خوبی نداشته اید ولی بعد از جابه جایی و نقل مکان به محلی دیگر احساس خوبی پیدا کرده اید. این دقیقا همان نکته ایی است که فنگ شویی به آن اشاره دارد. شاید منزل قبلی از نظر فنگ شویی در محل مناسبی واقع نشده بوده و انرژی های مثبت آنطور که باید نمی توانستند در آن جاری باشند.
یین و یانگ دو اصل مهم در فنگ شویی
دو اصل مهم در فنگ شویی یین و یانگ هستند. در اصول تائو، اعتقاد بر این است که باید همواره بین این دو نیرو یعنی یین(نیروی مونث) و یانگ( نیروی مذکر) تعادل برقرار کرد. بین یین و یانگ تضاد وجود دارد ولی همین تضاد باعث بوجود آمدن وابستگی و تعادل میان آنهاست. یین و یانگ در تعادل معماری کاربردهای بسیاری دارد. نماد یین و یانگ دایره ایی است که با خطی منحنی از وسط به دو قسمت تقسیم می شود. یک نیمه دایره سیاه و نیمه دیگر سفید است. درون قسمت سیاه دایره کوچک سفیدی قرار دارد و در نقطه مقابلش در قسمت سفید دایره کوچک سیاه رنگی است. معنی این نقاط متضاد این است که یین وقتی به حداکثر خود می رسد و می خواهد تمام شود درون خود یانگ را دارد ووقتی یانگ می خواهد به حداکثر خود برسد در درونش یین را دارد. یعنی وقتی یکی دارد تمام می شود، در درونش دیگری رشد می کند و این چرخه همچنان ادامه دارد.
ویژگی های یین عبارتند از: زن، نرم، غیرفعال، پرورش، تاریک، شب. یین که در دایره با رنگ سیاه مشخص شده، انرژی غیرفعال سکوت و تاریکی است. عنصر آن آب است. شب تاریک وپر از سکوت است برای همین در فنگ شویی اتاق خواب بهتر است از ویژگی های یین استفاده کنیم. رنگ های آبی تیره برای احساس آرامش و سکوت اتاق خواب مناسبند.
ویژگی های یانگ عبارتند از: مرد، سخت، فعال، پرخاشگر، روشن، روز. یانگ بخش سفید دایره است. در معماری فنگ شویی از یانگ برای چیدمان اتاق کار یا اتاق نشیمن و پذیرایی استفاده می کنند. برای فعال کردن نیروی یانگ در اتاق کار یا اتاق پذیرایی باید از رنگ های روشن و گرم استفاده شود.
بنابراین طبق اصول فنگ شویی اگر می خواهید در یک محل انرژی یین حاکم باشد یعنی حس سکوت و آرامش را القا کند باید از رنگهای سرد استفاده کنید و اگر می خواهید در محلی انرژی یانگ حاکم باشد رنگ های گرم به کار ببرید.
Chi نقطه
چی در فرهنگ سنتی چین به معنی بخش فعال و زنده هر موجودی است. انرژی چی که در زبان کره ایی به آن گی، و در زبان ژاپنی به آن کی می گویند، انرژی حیاتی است که معنی تحت الفظی آن هوا و تنفس است. در غرب شاید بتوان کلمه اتمسفر را برای معنی آن به کار برد. انرژی چی در فنگ شویی اصل اساسی است که از طبیعت گرفته می شود. چی انرژی نامرئی کیهانی است که در همه ذرات وجود دارد و نفوذ می کند. اگر خواهان هر یک از عوامل آسایش و رفاه و خوشبختی هستیم، باید در ابتدا انرژی آنرا فعال کنیم. در فنگ شویی، نیروی چی، انرژی است که به انسان حیات می بخشد. چینی ها معتقدند که هر انسانی در موقع تولد میزان معینی انرژی چی با خود دارد که در تمام طول عمر همراهش است و وقتی این انرژی تمام شود عمر او نیز به پایان می رسد. این نیرو با هوای تازه، تغذیه مناسب و چی تازه تجدید می شود. اگر انرژی چی ساکن و راکد بماند می تواند تبدیل به انرژی مخربی شود به نام شاچی که از انباشتگی و شلوغی و بی نظمی پدید می آید. انرژی شاچی انرژی های منفی را به زندگی جذب می کند.
هدف فنگ شویی
هدف اصلی فنگ شویی برقراری دائم تعادل و ایجاد هماهنگی و آرامش است. اگر در جایی که هستیم احساس شادمانی و راحتی میکنیم بدین معنی است که انرژی های یین و یانگ در عالی ترین وضعیت تعادلی هستند و انرژی چی نیز براحتی در جریان است. در فنگ شویی سعی می شود با به کار بردن عوامل اصلی و اصولی تعادل را در محل زندگی و کار خود برقرار کنیم تاانرژی چی و نیروهای مثبت زندگی در آنجا جریان یابند و در نتیجه احساس خوب و شادمانی و خوشبختی حاکم شود. وقتی تمام اشیاء در سرجای خود قرار بگیرند و انرژی چی بتواند آزادانه جریان یابد و همواره تعادل میان یین و یانگ برقرار شود، آنگاه تمام انرژی های مثبت می توانند به بهترین شکل خود در زندگی نمایان شوند. انرژی های مثبت که در فنگ شویی خواهان افزایش آنها هستیم عبارتند از:
- سلامتی
- فراوانی و ثروت
- عشق
- خرد و توانایی
قوانین فنگ شویی برای خانه
بر طبق متون چین باستان همه چیز در این عالم از پنج عنصر چوب، آتش، زمین یا خاک، فلز و آب، با درجات و نسبت‌های مختلف تشکیل شده اند. هر یک از این عناصر پنجگانه رنگ مخصوص به خود دارند. آب به رنگ آبی تیره یا مشکی، فلز به رنگ سفید یا خاکستری، زمین به رنگ قهوه ایی، آتش به رنگ نارنجی و چوب به رنگ سبز است. هر یک از این عناصر بر روی هم اثرات متقابل دارند که می تواند مخرب یا سازنده باشد. برای مثال آب می تواند باعث رشد گیاه و تشکیل چوب شود، آتش می تواند آب را بخار کند و آب می تواند آتش را خاموش کند. این اثرات مجموعا چرخه طبیعت را بوجود می آورند.
در فنگ شویی نقشه ایی وجود دارد که به آن "باگوا" می گویند. باگوا یک هشت وجهی منتظم است که در آن بهترین مناطق برای قرار گیری اشیاء و عناصر پنجگانه معین شده است. برای تعیین محل مبلمان و سایر اشیاء منزل در فنگ شویی از باگوا کمک می گیرند. اولین محلی که باید از نقشه باگوا استفاده کرد ورودی منزل است زیرا برای به جریان اندختن انرژی چی نقش مهمی دارد. سپس نوبت اتاق ها و دیگر مناطق خانه است. برای مثال درضلع یا گوشه سلامت می توان از گلدان ها نگهداری کرد و یا در گوشه مربوط به خلاقیت و خرد کتابخانه را قرار داد. برای استفاده از باگوا باید در درب ورودی هر اتاق قرار بگیریم و از باگوا مثل یک قطبنما استفاده کنیم. طبق تصویر باگوا ضلع آتش در شمال قرار می گیرد. سمت چپ به ترتیب از بالا به پایین ضلع ثروت، ضلع سلامتی، ضلع رشد معنوی، ضلع آب در جنوب، کمک و مهربانی، ضلع خلاقیت و در بالای ضلع شرقی ضلع عشق و ازدواج قرار دارد. نحوه استفاده از باگوا این است که در هر یک از این اضلاع یا گوشه ها اشیای مربوط به آنرا قرار دهیم که باعث جذب انرژی های مثبت مربوط به آن منطقه می شود.
راهروها و ورودی خانه
راهروی ورودی در فنگ شویی از اهمیت زیادی برخورداراست زیرا حکم شریان های خانه را دارد که قسمت های مختلف را به هم متصل می کند و همینطور انرژی چی می تواند در راهرو ها جریان داشته باشد.
- راهرو نباید شلوغ و به هم ریخته باشد.
- کفش ها درون جاکفشی مرتب قرار بگیرند.
- اگر جالباسی در ورودی هست از انباشتن لباسها روی آن خودداری شود.
- روبروی درب ورودی نباید آینه باشد زیرا انرژی ها مثبتی که وارد خانه می شوند با آینه به بیرون خانه منعکس شده و بیرون می روند.
- موانعی در راهرو ها نباشند و عبور و مرور داخل راهروها را دشوار نکنند.
- راهرو ها باید نور کافی داشته باشند.
- استفاده از قاب عکس روی دیوارهای راهروها ایده خوبی است و باعث جذب انرژی های مثبت می گردد.
کمدهای خانه
کمدها وظیفه نگهداری از لباس ها و وسایل خصوصی را به عهده دارند. آنها به نوعی نقاط مخفی زندگی ما به شمار می روند. اما به اندازه نقاط بیرونی و فضای زندگی اهمیت دارند.
- برای فنگ شویی کمدها لازم است هر چه را که استفاده نمی کنید ببخشید و اهداء کنید.
- مراقب پاکیزگی و مرتب بودن داخل کمدها باشید.
- تا حد امکان فضای داخلی کمد باز باشد و هیچگاه کمدها را پر و انباشته نکنید.
حمام و سرویس بهداشتی
در حمام آب زیادی خارج می شود که به تعبیر فنگ شویی تخلیه ثروت است. همچنین محل پاکیزه کردن بدن و خارج کردن انرژی های منفی است.
- حمام و سرویس بهداشتی و آینه های آنرا تمیز کرده و برق بیاندازید.
- قرار دادن گلدان در سرویس بهداشتی، جلوی تخلیه ثروت را می گیرید. زیرا آبی که در حمام و توالت خارج می شود با گیاهان که رو به بالا دارند و با آب رشد می کنند، تعدیل می گردد و جلوی هدر رفتن ثروت را می گیرند.
- درب حمام و توالت را در مواقعی که استفاده نمی کنید ببندید.
اتاق های خواب
- اتاق خواب باید تمیز و مرتب و خلوت باشد. هر گونه انباشتگی و به هم ریختگی می تواند موجب بهم ریختن خواب و ناآرامی شود.
- رنگ های مناسب برای اتاق خواب آبی های تیره و آبی روشن است.
- هوا باید آزادانه در اتاق خواب جریان داشته باشد.
- زیر تخت خواب و داخل کمدها خلوت و تمیز و مرتب باشد.
- آینه نباید مقابل تخت خواب قرار بگیرد.
- ملحفه ها باید به طور مرتب شسته و اتو شوند.
اتاق پذیرایی
اتاق پذیرایی نسبت به اتاق های دیگر کمتر حالت خصوصی دارد. برای دکوراسیون اتاق پذیرایی بهتر است از هر پنج رنگ پنج عنصر استفاده شود. می توان بر حسب انرژی هایی که مایل به جذب بیشتر آن هستید یک یا دو رنگ را بر فضای اتاق پذیرایی حاکم کنید.
- در گوشه های مربوط به سلامتی و ثروت از گلدان ها استفاده کنید.
- چیدمان وسایل باید طوری باشد که حس مهربانی را القا کند.
- از قاب عکس های بزرگ با موضوعاتی دلپذیر برای تزئین روی دیوارها کمک بگیرید.
- مبلمان نباید راه ورودی به داخل اتاق را مسدود کنند تا انرژی چی بتواند به راحتی در اتاق جریان یابد.
- مبل ها را نباید پشت به در ورودی بچینید زیرا مانع از برقراری روابط دوستانه و شاد خواهد شد.
- از استفاده از اشیاء نوک تیز و مثلثی شکل مثل میزهای عسلی که لبه های آنها تیز است یا گیاهان با برگ های نوک تیز بپرهیزید. اشیاء نوک تیز جلوی گردش آزادانه انرژی چی را می گیرند.
- اگر سالن پذیرایی شما بسیار بزرگ است و چند دست مبلمان دارید فضای بین آنها را با گلدان های بزرگ پر کنید.
- اگر سالن پذیرایی شما کوچک است تاحد امکان ازوسایل غیر ضروری دوری کنید تا اتاق دلباز و خلوت شود.
- برای اتاق پذیرایی کوچک بهتر است از رنگ های روشن و طرح های گرد استفاده کنید.
- مبل ها را دور یک میزکوتاه بچینید.
- انرژی یانگ باید بر اتاق پذیرایی حاکم باشد پس از مبلمان و پرده های روشن و با رنگ های گرم کمک بگیرید.
- اگر از مجسمه یا آباژور یا سایر وسایل تزئینی برای دکوراسیون پذیرایی استفاده می کنید توجه داشته باشید که اشکال و فرم های خوشایندی داشته باشند.
- تصاویر روی تابلوهای نقاشی مناظر و تصاویری خوشایند باشند که در جهت صحیح قرار گرفته اند. برای مثال اگر تصویر حیوان یا درختی است در جهتی باشد که سر آن رو به بالا و جهت درست باشد نه سروته. مجسمه ها بهتر است چوبی باشند تا حس طبیعی تری بدهند. روی میز پذیرایی همیشه شیرینی یا شکلات نگهدارید. چیدمان پذیرایی باید حس گرما، صمیمیت، محبت و شادی را القا کند.
آشپزخانه
آشپزخانه نمایانگر سلامتی، فراوانی و ثروت است. تمام وسایل آشپزخانه از جمله گاز و یخچال را همیشه تمیز و مرتب نگه دارید.
- سعی کنید اجاق گاز را حداقل روزی یکبارروشن کنید حتی اگر برای جوشاندن آب باشد.
- استفاده از اجاق گاز انرژی فراوانی را فعال نگه می دارد. سعی کنید یخچال هیچگاه خالی نماند.
- اجاق گاز بهتر است در شمال آشپزخانه و گوشه آتش قرار بگیرد و یخچال در گوشه ثروت و فراوانی.
- روی میز آشپزخانه همواره مقداری خوراکی مثل میوه یا بیسکویت نگهدارید.
تحقیق و نگارش: شهلا قاسمیان دستجرد
