ماساژ به عنوان یک کیفیت درمانی در همه تاریخ هم به منزله یک نوع آرام سازی و هم به عنوان یک درمان برای افزایش زیبایی شخصی مورد استفاده قرار گرفته و در میان رومی‌ها و یونانیان باستان نیز شایع بوده است. آن‌ها روغن‌های اصلی را با روغن‌های فرار گیاهی برای اصلاح و زیبایی پوست صورت مخلوط می‌کردند. برای آنان صرف کردن تمام روز در حمام یک درمان واقعی بوده است. آن‌ها خودشان را در معرض بخار داغ قرا می‌دادن، شنا می‌کردند و سپس ماساژ با پمادهای گیاهی خوش بو را شروع می‌کردند. پس از شکست امپراطوری روم، جهان غرب نظریه زندگی عادلانه را پذیرفت و هرگونه نازپروردن بدن گناه شمرده شد. در نتیجه ماساژ به عنوان یک درمان از حقوق اجتماعی حذف شد. این وضع برای چند قرن ادامه یافت و در اروپا نیز هیچگاه از ماساژور استفاده نشد تا این‌که در اواخر قرن هجدهم اثرات آرام‌سازی و درمانی ماساژ شاهد یک تحول واقعی شد.
هنر ماساژ
هنر ماساژ به قدرت روحی حس لامسه است. خداوند به انسان‌ها و جانوران معرفت‌های ذاتی بخشیده است، لمس کردن، نوازش و رفتار محبت آمیز انسان را به آرامش رسانده و سلامتی را افزایش می‌دهد. مطالعات بسیاری تأیید کرده‌اند که لمس با محبت می تواند درد را تسکین، غم و اندوه را تخفیف و سلامتی را توسعه بخشیده و رشد و تکامل سالم و فرزند شاد را برای انسان‌ها و جانوران به ارمغان آورد.
ماساژ در حقیقت یک لمس یا توجه و یا یک محبت است. خواه در یک خانواده و بین دوستان و یا در یک محیط درمانی، این روش بخش سازمان یافته‌ای از هنرهای شفادهنده است.
انجام ماساژ هیجان را در افراد کاهش داده، احساس نزدیکی، مهربانی، وحدت و سازگاری را در افراد به وجود می‌اورد.
ماساژ در واقع، همان طب فشاری است که باعث تحریک عضلات، افزایش قدرت کارایی اندامها میشود. طب سوزنی بدون استفاده از سوزن را طب فشاری«شیاتسو»Shiatsu می‌نامند. این روش درمانی در ابتدای سال 1999 ابداع شد.
طب فشاری امروزه یکی از شاخه‌های علم درمانی «جامع‌نگر» Holistic Therapy بوده و برای درمان و پیشگیری بیماری‌های مزمن و بر اساس شناهت کل وجود انسان از نظر اجتماعی، جسمی روانی به کار می‌رود. به علت فزونی انتقال انواع ویروس‌ها(ایدز و هپاتیت) ازطریق سوزن‌های آلوده، طب سوزنی جای خود رت به طب فشاری داده است. طب فشاری امیزه‌ای از طب چینی سنتی Ayurveda و تئوری طب شرقی Oriental Medical Theory است و قدمتش به بیش از 3000 سال قبل از مسلاد می‌رسد. در این روش ثابت شده است که فشار دادن نقاط خاصی از بدن سبب تحریک یا مهار تولید انرژی و از بین رفتن درد گشته، نوعی ترازمدی و تعادل انرژی ایجاد می‌گردد. انواع ماساژ درمانی شامل مالش دادن، چنگ زدن، فشردن، مشت کوبیدن و ضربات آزادتوسط کف دست می‌باشد. ماساژ درمانی باعث رفع خستگی، افزایش قدرت و توانایی عضلات میشود. طب ایورودا Ayurveda نوعی درمان فشاری مرسوم در هند است که هدف از انجام آن خارج کردن نیروهای «آما» Ama پلید و مخرب از بدن است. «آما» رسوبات سمی در بدن می باشد که هندیان معتقدند تجمع آن در بدن مانع هماهنگی جسم و روح میشود. درمان از طریق شیوه «آیورودا» شامل دو مرحله است. اول مرحله«آبهیانگا» Abyanga . یک نوع ماساژ که توسط دست‌هی ماهر ماساژ دهنده با استفاده از روغن‌های گیاهی و حوله های گرم و مرطوب عضلات بدن مالش داده میشود. مرحله بعدی«شیرودهارا» Shirodhara می‌باشد، در این مرحله جویباری از روغن گرم روی پیشانی در نقطه سحر آمیز چشم سوم ریخته میشود تا با ایجاد تغییرات هورمونی باعث شادی روح و سلامتی جسم شود. بر اساس مطالعات انجام شده تمامی اعضاء بدن در نواحی مجزای مغز دارای تصاویر مشخص می‌باشند که اندازه هر تصویر الزاماً مناسب با اندازه عضو نمی‌باشد، مثلاً تصویر انگشت شصت دست بسیار بزرگتر از تصویر بازو می‌باشد، که این امر ناشی از کارائی انگشت شصت و سبابه می‌باشد. گاهی این تصویرها با همدیگر تداخل پیدا می‌کنند، مثلاً می‌توان به ارتباط تصویر دست و تصویر کولون در مغز اشاره کرد. مالش نقاط خاصی از دست سبب رفع درد روده بزرگ خواهد شد.می‌توان ماساژ نقاط مولد انرژی را به تنهایی و یا با کمک فرد دیگری به نوبت انجام داد. به هنگام قرار گرفتن در حوضچه آب گرم، از آن‌جایی که عضلات بدن به تدریج منبسط شده و وزن بدن تحت تأثیر فرمول ارشمیدس قرار میگیرد، بنابراین، اعمال هرگونه ماساژ و کشش امکان‌پذیر بوده که در نتیجه آن آرام‌بخشی مطبوعی ایجاد خواهد نمود.
برای اطلاعات بیشتر در مورد کلاس یوگا و زمان برگزاری کلاس ها، به صفحه اصلی باشگاه دانش یوگا مراجعه کنید.
ماساژ چگونه به بدن کمک می‌کند؟
یک ماساژ خوب روی همه سطوح وجود شما تأثیر می‌گذارد، از لحاظ جسمی مزایای آن عبارت است از: آرام سازی و کشش عضلات، کمک به جریان خون وریدی و اکسیداسیون خون و کشش بافت هم‌بندی مفاصل.
در جنبه ذهنی، ماساژ نه تنها تنش و اظطراب را تخفیف می‌دهد، بلکه کمک می‌کند بدن شما به عنوان یک کل، هوشیارتر شود. آن قسمت‌هایی از بدن شما که لمس میشود ممکن است احساس محرومیت از تنش کند، ماساژ همچنین می‌تواند مقدار زیادی انرژی را که قبلاً تحت فشار تحلیل رفته است آزاد سازد و با تغییر شکل دادن روش‌های همبستگی عمل و عکس‌العمل، قادر است به تغییر زیادی در حالت صورت منجر شود. توصیف جنبه معنوی ماساژ نیز دشوار است چرا که ما در مورد مطالبی سخن می‌گوییم که ذاتاً وصف نشدنی و بسیار کیفی هستند و در عین حال نیروی زندگی ایجادمی‌کنند.
اثرات ماساژ بر دستگاه‌های مختلف بدن
دستگاه عصبی ما مشابه یک شبکه الکتریکی وسیع عمل می‌کند که همراه با سیستم آندروکرین«غدد درون ریز» همه قسمت‌ای بدن ما را به هم مرتبط و هماهنگ می‌سازد. فشار خون، تعداد تنفس و چگونگی هضم غذا همه به وسیله مغز هدایت می‌شوند که برای حفظ تعادل بدن به نوبت علایمی را انتقال می‌دهند. دستگاه عصبی همچنین با گزارش اطلاعات به مغز به وسیله حواس پنجگانه(بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی و لامسه) و سپس دریافت دستورات، عمل ارتباط با محیط خارجی را تنظیم می‌کند.
ماشاژ و تمرینات بدنی با نوازش‌های شفادهنده متنوع، می‌تواند در تعادل دستگاه عصبی و اصلاح تعادل فیزیکی و موازنه بدن بسیار مؤثر باشد. پوست و عضلات حاوی اتصالات عصبی بسیاری هستند و ماساژ آرام، متعادل و ضفابخش به وسیله آن‌ها در هر قسمت بدن پخش و به نوبه خود موجب تسکین و حفظ سلامتی میشود.
با انقباض و انبساط دستگاه عضلانی اسکلتی در همه قسمت‌های بدن، حرکت به وجود می‌اید، هر چند این حرکات می‌تواند دردناک باشد و با اسپاسم و بافت غیر عادی ادغام شود، در عین حال عضلات ممکن است تحلیل رفته، ضعیف و شل شوند. برای مثال، مردمی که ورزش می‌کنند، می‌توانند به میزان زیادی از درمان با ماساژ بهره برند.
همه حرکات استخوان در مفاصلی مانند: شانه، گردن، ران، زانو و ستون فقرات رخ می‌دهد. بسیاری از مکاتب شفادهنده، از قبیل یوگا در شرق و استئوپاتی در غرب عقیده دارند که دوام جوانی و وجود سلامتی تا حد زیادی، به قابلیت انحنای مفاصل بستگی دارد. فنون ماساژ و تمرینات بدنی بر آزادسازی مفاصل متمرکز است و بنابراین به حفظ ایستادگی بدن، چابکی و ا حد امکان رهایی از حالات ورم مفاصل کمک می‌کند.
بیشتر اعصاب، شریان‌ها و وریدها از میان مفاصل و عضلات عبور می‌کنند، در نتیجه ناهنجاری و محدودیت در دستگاه عضلانی و اسکلتی، می‌تواند به طور جدی از عملکرد صحیح سوخت و ساز بدن جلوگیری کند. برای مثال، عصب واگ که از جمجمه منشأ میگیرد، از ناحیه‌ای در قاعده جمجمه و اولین مهره گردنی به گردن می رود.
محدودیت‌های عضله و مفصل در اطراف این ناحیه می‌تواند عصب واگ را مختل نماید که به نوبه خود منجر به اختلال در عملکرد و بی‌نظمی محدوده وسیعی از اعضاء بدن مانند حلق و قفسه سینه و حفره شکم خواهد شد. در ضمن می تواند برخی از اعمال حیاتی تنفس را دچار اختلا نماید. این مثال نمونه خوبی است برای این‌که دریافت چگونه ماساژ در ناجیه گردن می‌تواند تنفس و فرآیند هاضمه را بهبود بخشد.
ماساژ همچنین می‌تواند گردش خون را به به کار بردن یک عمل تلمبه‌ای مفید بر دستگاه گردش خون بهبود بخشد. این کار با فشار ملایم و سپس آزاد کردن عضلات و عروقی که از میان آن‌ها می‌گذارد، انجام میشود.
انجام ماساژ همین کمک به جریان یافتن هر چه بیشتر خون غنی از مواد غذایی در بافت ها می‌گردد. ماساژ همچنین می‌توان به عبور مایع لنف به جریان خون و توسعه دفع مسموعیت کمک می‌کند و بالاخره اینه روش برقابلیت‌های ترمیمی و تمیزی بدن نیز تأثیر می‌گذارد.
می‌توان به ماساژ سوئدی Swdish Massaye، ماساژ آیورودا ، ماساژ تایی Thai Massaye، و ماساژ یومی هو تراپی Yumayho massaye اشاره کرد.
