پاکسازی ذهن و روح - تکنیک‌های سم‌زدایی از ذهن

در این مقاله، تکنیک‌های تنفسی مؤثری را به جهت غلبه بر غم، منفی نگری، استرس، افسردگی در یک دقیقه به شما خواهیم آموخت.
تقریباً تمام مکاتب مرتبط با روح و جسم از این تکنیک سم‌زدایی ذهن استفاده می‌کنند. این تنها تکنیکی است که به‌طور خاص در کنار دیگر تکنیک‌های یوگا، ذهن را پاک‌سازی می‌کند. به این تکنیک در زبان سانسکریت، تنفس پاک‌سازی کننده یا کاپالابهاتی2 ‏گفته می‌شود.
همۀ ما شنیده‌ایم که خنده بر هر درد بی‌درمان دواست، اما آیا تابه‌حال به دلیل آن اندیشیده‌ایم؟
خنده نیز دقیقاً مانند این تکنیک تنفسی بر روی سلامت جسم و روح شما تأثیر می‌گذارد.
کاپالابهاتی ‏ تأثیر شگرفی به‌عنوان ابزار رفع استرس و پاک‌سازی ذهن از احساسات منفی دارد. در حقیقت، واژۀ سانسکریت «کاپال» به معنی جمجمه و «بهاتی» به معنی برق انداختن و واکس زدن است.
کاپالابهاتی ‏ همان‌طور که از نامش پیداست، روشی برای پاک‌سازی سر و سم‌زدایی از آن است.
قبل از تشریح این روش، لازم است بگوییم که چه کسانی نباید از این تکنیک استفاده نمایند.
اگر از مشکلات قلبی، انسداد بینی، سرماخوردگی و هرگونه عفونت شدید تنفسی رنج می‌برید، قبل از انجام این تکنیک با پزشک خود مشورت کنید.
اگر از فشارخون بالا، دیابت یا زخم در ناحیه شکم رنج می‌برید، از انجام این تکنیک خودداری کنید.
انجام این تمرین در دوران بارداری یا زمانی که دچار دل‌درد یا گرفتگی عضلات هستید، ممنوع است. قبل خواب تمرین نکنید.

اکنون در این تکنیک:

اگرچه این تنفس پاک‌سازی کننده بسیار ساده است، اما انجام صحیح آن از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد.
مثلاً گروهی از افراد هنگام بازدم وقتی سعی دارند هوا را بیرون بدهند، معمولاً شانه‌های خود را منقبض و یا پشت خود را خم می‌کنند، درصورتی‌که در طول کاپالابهاتی پشت و شانه‌ها باید صاف و ثابت بماند.
گروهی دیگر هنگام بازدم وقتی هوا را از بینی بیرون می‌فرستند، معمولاً عضلات صورت را منقبض می‌کنند.
باید متوجه باشید که صدا درنتیجه بیرون رانده شدن هوا از ریه‌ها در اثر حرکت دیافراگم ایجاد می‌شود و نباید این صدا را با بینی خود ایجاد کنید.
برای شروع در وضعیت راحتی بنشینید، به‌گونه‌ای که ستون فقرات شما کاملاً صاف باشد. می‌توانید چهارزانو یا در وضعیت واجراسانا3  یا هر حالتی که راحت هستید، بنشینید. حدود یک دقیقه عادی نفس بکشید. هنگامی‌که آرامش گرفتید، می‌توانید شروع کنید.
 در ابتدا، دیافراگم خود را با بازدم ناگهانی و سریع از دو حفرۀ بینی که با ایجاد صدا همراه است، ورزش دهید. بر روی دم خود تمرکز نکنید. دم شما خودبه‌خودی و منفعل است.
هوا به‌طور کامل از شش‌های شما با ضربه‌ای ناگهانی و شدید همزمان با به داخل کشیدن ماهیچه‌های شکمی خارج می‌شود. هوا باید به‌طور کامل خارج گردد. دم گرفتن به‌صورت خودکار بوده و ماهیچه‌های شکمی به‌طور خودکار ریلکس می‌شوند. این تمرین را در سه دور باید انجام داد و هر دور برای افراد مبتدی شامل یازده ضربه است. هر دور حدود یک دقیقه به طول خواهد انجامید. بین توالی‌ها بنا به تمایل خودتان می‌توانید کمی استراحت کنید. در حین تمرین، سینه باید بی‌حرکت بوده و انقباض و انبساط نداشته باشد. فقط دیافراگم را در این تنفس استفاده می‌کنیم و با قسمت بالایی سینه کاری نداریم.
در طی یک ماه تعداد ضربه‌ها را به‌تدریج به یازده تا سی بار در دقیقه برسانید.

از خواندن اینکه این تکنیک ساده برای شما چه مزایایی دارد، شگفت‌زده خواهید شد:

مزایای جسمی شامل تحریک ارگان‌های هاضمه و سیستم گردش خون است. این تکنیک، باعث جابجایی هوا در ریه‌ها می‌شود. دی‌اکسید کربن دفع گشته و اکسیژن زیادی جذب خواهد شد.
راه عبور بینی، ریه‌ها و کل سیستم تنفسی را پاک‌سازی می‌کند.
ریه‌ها و عضلات قفسۀ سینه را تقویت می‌کند و ظرفیت آن‌ها را افزایش می‌دهد.
به خالی کردن سینوس‌ها و دفع مخاط جمع شده
 کمک می‌کند.
احتقان و اسپاسم نایژه‌ها رفع گشته و آسم تسکین می‌یابد.
حرکت دیافراگم و انقباض شکمی موجب ماساژ دادن معده، کبد، طحال، قلب و پانکراس می‌شود.
عضلات شکم تقویت می‌شود. هضم بهبود می‌یابد.
گرمایی که با این تکنیک همراه است، تأثیر زیادی بر روی سیستم تنفسی داشته و کانال بینی و شش‌ها را پاک‌سازی می‌کند. حتی در بیماری آسم، اسپاسم لوله‌های برونش را از
 بین می‌برد.
کاپالابهاتی بر روی ذهن نیز تأثیرات شگرفی دارد. استرس را از بین برده و آرامش بی‌نظیری را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
ذهن آرام گشته و تمرین مرتب آن، سطح آگاهی شما را بالا می‌برد.  کاپالابهاتی ذهن را تروتازه کرده و به آن نیروی
 تازه می‌بخشد.
درنتیجۀ افزایش میزان اکسیژن در مغز، هوشیاری فرد افزایش می‌یابد. احساس شعف و شادی در فرد به وجود می‌آید.
اگر این تکنیک را به‌طور مرتب یک یا دو بار در روز انجام دهید، از نتایج آن کاملاً شگفت‌زده خواهید شد. این تنها روشی است که ذهن را از سموم و احساسات منفی خالی می‌سازد.
برای حصول نتایج بیشتر، این تمرین را مرتب دو بار در روز انجام دهید. این تکنیک را با شکم خالی و یا دو ساعت بعد از صرف غذا انجام دهید.

بیوگرافی آرون گوئل
آرون گوئل متولد 29 ژوئن 1964 در هند است. وی دانش‌آموختۀ مهندسی عمران بوده و به‌عنوان پژوهشگر و مدرس در دانشگاه مهندسی کوروکشترا  مشغول به فعالیت است. آرون در مجلات متعددی درباره یوگا مقاله می‌نویسد.

نویسنده: آرون گوئل / برگردان: واحد ترجمه